Middeleeuwen (500-1500)

Het middeleeuwse Friesland telde meer dan vijfhonderd 'stinzen', verdedigbare stenen huizen. Ze waren zowel op het platteland als in de steden te vinden. Friesland kende geen centraal gezag en de…

Zolang de mens bestaat, deelt hij de wereld met dieren. In de Middeleeuwen was die omgang met beesten intensiever dan tegenwoordig. Zo werden de slaapvertrekken geregeld gedeeld met dieren, die met…

De Hanze heeft een magische klank, een klank van samenwerking, wederzijds vertrouwen, van individuele steden die zich ontplooiden en een internationaal handelsnetwerk dat in het middeleeuwse Europa…

De brieven en Gedenkschriften van Aeneas Silvius Piccolomini behoren tot de welsprekendste voorbeelden van de vroege, Latijnse renaissanceliteratuur. Mede dankzij zijn welsprekendheid belandde de…

Het eerste deel van de kroniek van het klooster Bloemhof te Wierum is geschreven door Emo van Huizinge, omstreeks 1175 geboren in Fivelgo of elders in de Groninger Ommelanden. Hij studeerde artes in…

In Emo's reis volgt prof.dr. Dick E.H. de Boer de tocht die de Fries-Groningse abt Emo tussen november 1211 en juli 1212 naar Rome maakte. Op basis van de Kroniek van het klooster Bloemhof en met…

Middeleeuwse studies en bronnen XCV - De derde orde van Sint-Franciscus in het middeleeuwse bisdom Utrecht 1e druk is een boek van H. van Engen uitgegeven bij Verloren B.V., Uitgeverij. ISBN…

Aan Einhard, werkzaam aan het hof van Karel de Grote, worden de Annales Regni Francorum toegeschreven, die nu voor het eerst in een complete Nederlandse vertaling beschikbaar zijn voor historici,…

De moord op de Hollandse graaf Floris v heeft veel aandacht gekregen in de geschiedschrijving en literatuur van de Lage Landen, vooral die van het graafschap Holland en de latere Republiek. Dat begon…

Mores leren, dat is wat de auteurs van laat-middeleeuwse moralistische traktaten en leerdichten letterlijk willen doen. Zich baserend op analyse van een groot aantal van deze werken laat Petty Bange…

Het Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis, dat sinds 1998 verschijnt, wil een boven-regionaal forum bieden voor bijdragen over de geschiedenis van de Nederlanden. Het richt zich op de klassieke…

Christine de Pizan is tegenwoordig vooral bekend door werken als De Stad der Vrouwen, waarin de positie van de vrouw wordt verdedigd. In haar eigen tijd was ze echter minstens zo bekend door haar…

De reikwijdte van het middeleeuwse onderwijs is enorm. Zoals de apostelen lichtende voorbeelden waren voor de middeleeuwse mens, zo was ook de extravagante en nu obscure laatantieke auteur Martianus…

Leken in de Nederlanden zochten in de veertiende eeuw naar nieuwe vormen van geloofsbeleving. Zij streefden naar een meer verinnerlijkte spiritualiteit en een persoonlijke relatie met God. Vaak…

De preek is een belangrijk genre in de Middelnederlandse literatuur en kan wat betreft omvang en gevarieerdheid de vergelijking met de middeleeuwse preekliteratuur in andere volkstalen goed doorstaan…

Hoewel de Utrechtse Paulusabdij na Egmond de oudste benedictijner stichting is in de noordelijke Nederlanden, resteert er slechts een zeer fragmentarische nalatenschap. De oudste originele archivalia…

Katherina van Alexandrië was in de Middeleeuwen een van de populairste heiligen in de Lage Landen. Volgens de overlevering was zij beeldschoon en buitengewoon intelligent. Zij liet zich dopen toen…

Een van de weinige heiligen van Nederlandse afkomst is Ludger. Volgens de overlevering is hij geboren in Zuilen (vlak bij Utrecht), in de tijd dat de missionarissen Willibrordus en Bonifatius hier…

Dit Jaarboek voor Middeleeuwse Geschiedenis bevat een aantal gevarieerde opstellen. Paul Trio en Arnoud-Jan Bijsterveld presenteren het tweede en laatste deel van hun bijdrage over de evolutie van…

Aan het begin van de vijftiende eeuw werden de graaf van Holland, de stad Naarden en de Gooise boeren het eens over het behoud, beheer en gebruik van de Gooise gemene gronden: weilanden, heidevelden…

Wat doe je als je buikpijn krijgt van de verbouwings-stress? Hoe bereid je je voor op een lange reis? Wat doe je om ruzie op te lossen, hoe zorg je dat je sieraden er duurder uitzien dan ze zijn,…

'Oorlog is niets anders dan onenigheid of een conflict, dat ontstaan is omdat enkele dingen het ongenoegen van de menselijke wil hebben veroorzaakt, met als gevolg dat dit conflict tot een redelijke…

In het Brussel van 1430 was er heel wat gaande: het Brusselse stadsbestuur trok alle registers open om het paleis op de Brusselse Coudenberg tot hoofdverblijfplaats te maken van Filips de Goede, de…

In de Gentse Universiteitsbibliotheek bevindt zich een codex met afschriften van 220 oorkonden uit de periode 1282-1481 (1555), uitgevaardigd door zeer verschillende personen en instellingen, die…